نقش گروه های ذی نفوذ در تصمیمات مدیران دولتی

نقش گروه های ذی نفوذ در تصمیمات مدیران دولتی سید محمد خامسی دانشجوی دکتری مدیریت دولتی فعال اجتماعی تصمیمات در جامعه میبایست به گونه ای باشد که در بر گیرنده خواستها و نیازهای عامه مردم در جامعه باشند. در مدیریت دولتی رویکردی پنج بعدی در خصوص مفهوم عامه وجود دارد. دیدگاه پلورالیسم که در آن […]

نقش گروه های ذی نفوذ در تصمیمات مدیران دولتیسید محمد خامسی

سید محمد خامسی

دانشجوی دکتری مدیریت دولتی

فعال اجتماعی

تصمیمات در جامعه میبایست به گونه ای باشد که در بر گیرنده خواستها و نیازهای عامه مردم در جامعه باشند.

در مدیریت دولتی رویکردی پنج بعدی در خصوص مفهوم عامه وجود دارد.

  1. دیدگاه پلورالیسم که در آن عامه یعنی گروه های ذی نفع
  2. دیدگاه انتخاب عمومی که در آن مصرف کنندگان به عنوان عامه در نظر گرفته شده اند.
  3. دیدگاه قانونگذاری که در آن عامه یعنی نمایندگان منتخب مردم.
  4. دیدگاه خصوصی که در آن عامه یعنی مشتریان.
  5. دیدگاه مدیریت دولتی شهروندان را عامه در نظر میگیرد.

همانطور که مشاهده میشود در هر دیدگاه مفهوم عامه متفاوت بوده و در بر گیرنده طیف خاصی از جامعه است اما آنچه مشخص است  شهروند در دیدگاه مدیریت دولتی مفهومی است جامع که امروزه در کشورهای توسعه یافته و دموکراتیک به آن پرداخته میشود و دولتها سعی میکنند نوعی شهروند آگاه، فعال و قوی برای مشارکت در فرایندهای اجتماعی و خط مشی گذاری در کنار مدیران، قانونگذاران و ذی نفعان پرورش دهند.

بسیاری از گروه های ذی نفع ضمن تشکیل پیوند با برخی مدیران دولتی در عرصه های مختلف و خصوصا با نفوذ در دستگاه قانونگذاری، مثلثی آهنین تشکیل میدهند که پیامد آن مصادره منفعت عام به سود گروه هایی خاص است.

سیاست مداران نیز که حیات خود را در گرو رقابت های سیاسی تصور میکنند عامه را گروه های ذی نفع میدانند و مدعی اند گروه های ذی نفع آینه تمام نمای مردم اند.

گروه های ذی نفوذ و انتخابات :

انتخابات مورد توجه زیاد گروههای ذی نفع است زیرا از راه انتخابات می توانند افراد مورد نظر را منتخب و توسط آنها برکارگزاریهای مکانیسم حکومت نفوذ کنند. گروه های ذی نفع در سطوح گوناگون روند انتخاباتی ،در معرفی نامزدها ،در فعالیت برای جمع آوری آرا و مبارزه انتخاباتی سنگ افراد مورد نظر شان را به سینه می زنند و می خواهند کرسی مورد نظر شان در قوه مقننه را برای آنها به دست آورند.

ممکن است گروههای ذی نفع به خاطر نامزد های مورد نظرشان از یک حزب سیاسی پشتیبانی کنند و به سبب آنکه رای دهندگان زیادی را در اختیار دارند براحتی می توانند با احزاب چانه بزنند و افراد مورد نظر را به عنوان عضو این یا آن حزب معرفی نمایند. برخی از گروههای فشار پر نفوذ ممکن است دست به دست هم دهند و یک حزب سیاسی را وادار به نامزد کردن کسانی کنند که بهترین مدافعان منافع آنها هستند. افراد قدرت طلب برای تضمین انتخاب مجدد خود همیشه در خط این گروهها راه می روند.

منابع قدرت گروه های ذی نفوذ :

  1. قدرت ناشی از مقام و مرتبه سازمانی، اداری و منزلت سیاسی
  2. قدرت ناشی از تخصص، آگاهی و وقوف به اطلاعات
  3. قدرت ناشی از توانایی اجبار و ترغیب دیگران بر رفتار خاصی اطاعت ناشی از زور و اجبار
  4. قدرت ناشی از منابع مالی ناشی از ثروت شخصی یا دسترسی به منابع مالی عمومی از طریق در دست گرفتن مراکز ثروت عمومی

در تمام این سالها و در سطح شهرستانهای غرب استان تهران خصوصا شهرستان شهریار که به نوعی نقش محوری در غرب استان تهران ایفا مینماید شاهد نفوذ گروه های ذی نفع بر روند تصمیم گیری و تصمیم سازی های عمومی بوده و پیوسته شاهد بوده ایم منافع عام در این منطقه قربانی منفعت طلبی عده ای خاص بوده اند.

از جمله گروه های ذی نفع منطقه میتوان از تعاونی های مالی و اعتباری با گردش مالی بالا، اعضای شوراهای شهر ها که به واسطه تسلطشان بر منابع ثروت عمومی صاحب قدرت نیز شده اند، اتحادیه های صنفی ، برخی صاحبان ثروت که از طریق برخورداری از رانتهای آنچنانی توانسته اند ثروت و قدرتی بهم بزنند، کهنه سیاست مداران با نفوذ و صاحبان برخی مناصب را نام برد .

این گروهها بدون در نظر گرفتن منفعت عام و صرفا با هدف تامین منافع  خود در فرایندهای تصمیم گیری و خط مشی گذاری اثر گذاشته و قاعده بازی را بر هم میزنند.

حال وظیفه نخبگان و دلسوزان جامعه است تا از طریق آگاه سازی جامعه و ترغیب شهروندان به مشارکت فعال در فعالیت های اجتماعی و تصمیم گیری عرصه را برای منفعت طلبی گروه های ذی نفع ذی نفوذ تنگ کرده و شرایط را برای اتخاذ تصمیماتی به نفع کل جامعه تغییر دهند.

گروه های ذی نفوذ /