سگ – هیولائی که گاز میگیرد،میدرد و میکشد/آلودگی سگهای ولگرد به ویروس هاری و لیشمانیوز

سارا وثاق/شهریار نگار

جلولان دادن سگ های ولگرد شهریار در معابرعمومی

در گذشته سگ ها نقش عمده و موثری در زندگی مردم داشته اند و وظایفی چون پاسداری و نگهبانی و ایجاد امنیت و…را بر عهده داشته اند ولیکن اخیرا شکایت های بسیاری از سوی شهروندان مبنی بر وفور سگ های ولگرد  در سطح شهر و ایجاد رعب وحشت نا امنی را شاهد بوده ایم.

اینکه چگونه این حیوان وفادار که وظیفه اش حراست و پاسداری از انسانها و ایجاد امنیت است خود باعث ایجاد نا امنی گردیده خود بحثی تخصصی و طولانی است اما به طور کلی وقت حیات وحش و حیات اهل با هم در آمیخت،مدیریت مناسب صورت نپذیرفت ،سیاستهای کلان اجرائی شد و برخی باورهای غلط رایج گردید این اتفاق امری اجتناب نا پذیر است.

در شهری که گاه به حقوق انسانها توجه نمیشود،در شهری که سرانه بهداشتی و…برای انسانها کافی نیست بی تردید ساماندهی سگهای ولگرد کاری بس دشوار و نا شدنی است.

امروزه شاهد استقبال عده ی محدودی از مردم از حیوانات خانگی نظیر سگ، گربه، انواع پرندگان و غیره هستیم که برخی ازاین افراد با در آغوش گرفتن، درون خودرو قرار دادن و یا گرداندن این حیوانات در خیابان‌ها ، معابر عمومی ، فضاهای سبزو پارک ها سبب هراس میان کودکان و سایر افراد در سطح شهر شده اند.

این حیوان وفادار وقتی تبدیل شد به یک حیوان وحشی که به علت تعداد زیاد و کمبود منابع غذائی گرسنه شد و به علت عدم کنترل مناسب به ویروس هاری مبتلا گردید تبدیل به یک هیولای وحشتناک میگردد.

این هیولا گاز میگیرد،میدرد ،زخمی میکند و فرد گزیده شده را هم مبتلا به این ویروس میکند که راه درمان بسیار گران قیمت ، دردناک و پر دردی دارد.اینها در صورتی است که فرد خوش شانس باشد و حضرت عزرائیل زمان برای قبض روحش نداشته باشد که در غیر این صورت به دلیل شدت جراحات ،تاثیر ویروس و…. جای شهروند گزیده شده و دریده شده یک متر زیر خاک است.

موضوع سگ های ولگرد بحثی جدی است و به تامل عمیق نیاز دارد چراکه این حیوانات می‌توانند به ‌راحتی ناقل هرگونه آلودگی و بیماری های میکروبی و مسری باشند. این آلودگی و بیماری ها از طریق تماس و زندگی در مجاورت آنها شیوع پیدا می کند، این در صورتی است که کودکان هنگام بازی و عدم اطلاع از این موضوع ها گاهی با این حیوانات به بازی میپردازند.

 

یکی از بیماری هایی که از عقیم سازی سگ ها شیوع پیدا می کند، لیشمانیوز جلدی است.لیشمانیوز یاسالک یک بیماری طولانی مدت و بدون درد و تب،قابل انتقال بین انسان و تعدادی از حیوانات از جمله جوندگان و سگ است.هنگام خون خواری پشه از زخم های سالک در جوندگان یا سگ، انگل بیماری وارد بدن پشه خاکی می شود و با نیش پشه آلوده، بیماری به انسان منتقل می شود.

این بیماری در آغاز به صورت یک برجستگی بزرگ شده و به صورت زخم در می آید و احتمال دارد که زخم هاخود به خود ظرف چند هفته تا ند ماه و گاهی یک سال و یا بیشتر بهبود یابد. ممکن است ضایعات منفرد و متعدد بوده  و گاهی بدون زخم و به ندرت منتشر می شود.در برخی افراد عود بیماری پس از بهبود به صورت زخم و یا برجستگی کوچک در محل زخم قبلی خوب شده،ظاهر می شود.

 

بیماری دیگر هاری است.این بیماری یک بیماری ویروسی است که موجب التهاب مغزی حاد می‌شود. ویروسی از خانواده رابدو ویریده این بیماری را ایجاد می‌کند. این ویروس در تمام حیوانات خون‌گرم از جمله انسان می‌تواند ایجاد بیماری کند. ویروس از بزاق حیوان مبتلا به هاری و محل گازگرفتگی وارد بدن شده، در ماهیچه‌ها به سمت اعصاب انتهایی می‌رود و شروع به تکثیر می‌نماید.

مرگ در صورت ابتلاء به هاری تقریباً قطعی است و در طول تاریخ تنها ۶ انسان از هاری جان سالم به‌در برده‌اند که دستگاه ایمنی انها بر   ^{ویروس بدون کمک دارو غلبه کرده است.}

بیشتر کشورهای توسعه‌یافته جهان، بیماری هاری را در میان سگ‌ها ریشه‌کن کرده‌اند. اما این بیماری هنوز در کشورهای در حال توسعه در میان سگ‌های خانگی و ولگرد  وجود دارد.در گزارش “اتحاد جهانی علیه هاری” ایران جزو کشورهایی معرفی شده که مرگ و میر ناشی از هاری در آن وجود دارد.

حدود ۴۰ درصد جان‌باختگان هاری زیر سن پانزده سالگی دچار گازگرفتگی می‌شوند. مبتلایان اغلب کودکانی هستند که شاید بدون ترس یا آگاهی به طرف سگ‌های آلوده رفته باشند. از آنجا که بسیاری از کودکان پس از گاز گرفته شدن قادر به توضیح حادثه برای والدین نیستند، این نگرانی برای سازمان‌های بهداشتی وجود دارد که آمار واقعی مرگ بسیار بالاتر از آمار رسمی باشد.

مهمترین راه انتقال هاری به انسان گاز گرفته شدن توسط حیوان هار است؛ بنابراین لمس و نوازش، ضربه زدن، لیس زدن پوست سالم، بوسیدن یا هر روش دیگر، امکان انتقال هاری وجود نخواهد داشت. حتی اگر حیوانی شما را گاز گرفت، تنها در صورتی احتمال ابتلاء به هاری وجود دارد که حیوان حامل ویروس هاری باشد و ویروس به سیستم عصبی و بزاق حیوان وارد شده باشد؛ بنابراین هر گاز گرفتگی به معنی انتقال بیماری هاری نیست با این حال اقدامات درمانی و پیشگیرانه پس از گاز گرفته شدن ضروری است. (حیوان هار حداکثر ۱۰ روز زنده خواهد ماند.)

 

بر اساس بررسی های به عمل آمده در محدوده شهرستان شهریار قریب به پنج هزار سگ ولگرد وجود دارد ! در گذشته شهرداری ها افرادی را به عنوان شکاریان سگ داشتند که این حیوانات را شکار و از شهردور میکردند ولیکن چندیست با مخالفت سازمان ها و انجمن های دفاع از حقوق حیوانات و به ویژه در فضاهای مجازی و پخش کلیپ های معدوم کردن این حیوانات با اسید، شهرداری ها رغبتی به این کار نشان نمی دهند. طی آخرین آمار از سه سال گذشته تا کنون کشتار سگ ها صورت نگرفته است.

در بعضی مناطق بنر هایی مبنی برجمع آوری و زنده گیری این حیوانات به منظور رسیدگی و عقیم سازی و گاهی نگهداری از آنها قابل رویت بود که شاید به دلیل هزینه های بالا پس از مدت کوتاهی جمع آوری شده و مسکوت ماند.

لذا لازم است نهاد های ذی ربط  خصوصا شهرداری ، دامپزشکی ، شبکه بهداشت و… کمی جدی تر به این معضل رسیدگی کنند تا در آینده مجبور به پرداخت هزینه های بیشتر برای مقابله با عوارض آن بپردازیم.