زلزله تغییر اقلیم و فرونشست زمین در شهریار / فرونشست زمین در استان تهران بیداد میکند

در ۵۰ سال گذشته به دلیل پمپاژ و استفاده از آب‌های زیر زمینی حدود ۱۶ متر سطح آب زیر زمینی در دشت‌های غرب تهران افت کرده و فرونشست زمین در شهریار بیداد میکند.  همین موضوع موجب فرونشست زمین نیز شده و خانه‌های شهریار، وردآورد، ملارد و شهر قدس و جنوب جاده تهران-کرج تا نزدیک منطقه […]

در ۵۰ سال گذشته به دلیل پمپاژ و استفاده از آب‌های زیر زمینی حدود ۱۶ متر سطح آب زیر زمینی در دشت‌های غرب تهران افت کرده و فرونشست زمین در شهریار بیداد میکند.

 همین موضوع موجب فرونشست زمین نیز شده و خانه‌های شهریار، وردآورد، ملارد و شهر قدس و جنوب جاده تهران-کرج تا نزدیک منطقه غرب تهران از جمله فرودگاه مهرآباد، تهرانسر و منطقه ۱۷، ۱۸ ، ۲۱ و جنوب منطقه ۲۲ شهر تهران را تحت تاثیر قرار داده است.

فرونشست زمین عامل تغییر تنش در گسل‌های تهران است. برای ایجاد ارتباط بین تغییرات بارهای تنشی بر روی پوسته طی خشکسالی و ‌زلزله ، ابتدا باید تعیین کنید که چه نوع فرایندهای زمین ساختی ممکن است با پدیده های اقلیمی مرتبط باشد. زمین لرزه ها می توانند با تغییر در میزان تنش بر روی گسل ایجاد یا مهار شوند. بزرگترین متغیر آب و هوایی که می تواند بارهای تنش گسل را تغییر دهد، آب‌های سطحی به شکل باران و برف است. مطالعات متعددی چنین همبستگی هایی را تایید کرده‌اند.‌

به‌طور معمول‌، جایی که ما شاهد این نوع همبستگی‌ها بوده‌ایم‌، خرد لرزه‌خیزی مشهود است‌، ریتم رخداد زمین‌لرزه‌های کوچک با بزرگای کمتر از صفر، بسیار کوچکتر از آنچه انسان می‌تواند احساس کند تا بزرگای حدود ۱.۵ فزونی می‌گیرند.‌

فرونشست زمین در شهریار


بین میزان خرد لرزه‌خیزی در هیمالیا و فصل بارندگی موسمی سالانه ارتباط وجود دارد. در طول ماه‌های تابستان ، مقدار زیادی بارندگی در دشت هند و گنگتیک، که مناطق شمالی شبه قاره هند را در بر می‌گیرد ، می بارد. این موضوع باعث افزایش بارهای تنش بر روی پوسته زمین در آنجا و کاهش سطح خرد لرزه ها در هیمالیا در مجاورت آن ناحیه می‌شود. در طول فصل خشک زمستان، هنگامی که وزن کمتری روی پوسته زمین در دشت وجود دارد، خرد زمین‌لرزها در هیمالیا به اوج خود می رسد. استنباط چنین مواردی در مورد زلزله‌های بزرگتر بسیار دشوارتر می‌شود. مشاهده شده که تغییرات نسبتاً کوچک استرس به دلیل تغییرات اقلیمی می تواند بر خرد لرزه خیزی اثر بگذارد. بسیاری از شکستگی‌های کوچک در پوسته زمین ناپایدار هستند. جزر و مد می تواند باعث لرزش ضعیف زمین شود . باید دانش ما در مورد ریز لرزه خیزی بیشتر شود تا آن را برای بررسی احتمال رخداد و تحریک وقوع زلزله بزرگ به کار بریم.

زمین‌لرزه‌های ریجکرست در جنوب کالیفرنیا به ترتیب با بزرگاهای ۶.۴ و ۷.۱ که به ترتیب در ۴ و ۵ ژوئیه ۲۰۱۹ در در صحرای موهاوی کالیفرنیا در شمال شرقی لس آنجلس رخ داد.‌ این زمین لرزه‌ها به عنوان زنگ خطری برای مردم کالیفرنیای به شمار می‌روند که در کشور زلزله زده زندگی می‌کنند و باید خود را برای زلزله ای “بزرگ” اجتناب ناپذیری آماده کنند. تغییرات بارهای تنشی بر روی پوسته زمین از دوره های خشکسالی می تواند قابل توجه باشد. دوره های متناوب خشکسالی و بارش سنگین در سیرا نوادا بین ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۷ در واقع باعث ایجاد بالا و پایین رفتن آمدن این رشته کوه شده است. تقریباً ۵ سانتی‌متر بالا رفته و سپس حدود ۲.۵ سانتی متر پایین رفته ، زیرا سنگهای کوه در خشکسالی آب خود را از دست داده و سپس آن را دوباره به دست آورده اند. چنین تغییرات استرس به طور بالقوه می تواند بر روی گسل های محدوده یا نزدیک آن احساس شود.

محدوده سیرا نوادا در کالیفرنیا بین سال‌های ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۵ در طول دوره خشکسالی به دلیل از دست دادن آب از داخل سنگ‌ها تقریباً ۳.۵ سانتی متر افزایش یافت. چنین تغییراتی در بارهای تنشی بر روی پوسته زمین می تواند به طور بالقوه در گسل های نزدیک آن احساس شود. به طور مشابه ، پمپاژ آبهای زیرزمینی از سفره های زیرزمینی توسط انسان ، که در زمان خشکسالی تشدید می‌شود، با باربرداری از پوسته زمین بر الگوهای بارهای تنشی اثر می گذارد. با بررسی استخراج آبهای زیرزمینی در دره مرکزی کالیفرنیا و اثر آن بر لرزه خیزی در گسل سن آندریاس ، مشخص شد که چنین استخراج هایی می توانند تغییرات جانبی تنش را در دو طرف گسل سان آندریاس ایجاد کنند.

این موضوع می تواند به طور بالقوه باعث قفل شدگی‌، سپس لغزش و در نتیجه زلزله شود. چنین تنش هایی کوچک هستند ، اما اگر در مدت زمان طولانی پمپاژ آب های زیرزمینی تداوم داشته باشد، می توانند اهمیت بیشتری پیدا کنند و به طور بالقوه می تواند شروع زلزله بزرگ بعدی در سان آندریاس را تسریع کند . ضمنا از آنجا که میزان لغزش گسل با گذشت زمان بین زلزله‌ها افزایش می‌یابد، می‌تواند منجر به زلزله‌های مکرر اما کوچکتر نیز شود.

در ۵۰ سال گذشته به دلیل پمپاژ و استفاده از آب‌های زیر زمینی حدود ۱۶ متر سطح آب زیر زمینی در دشت‌های غرب تهران افت کرده و فرونشست زمین در شهریار بیداد میکند. بیاید با مدیریت صحیح مصرف، جلوگیری از استحصال آب از چاه های غیر مجاز و گزارش حفر و استفاده از چاه های غیر مجاز در جلوگیری از این زلزله خطرنامک سهیم باشیم.