تمنای یک شهر از شهردار آینده شهریار

شهریارنگار پایگاه اجتماعی مردم شهریار (shahriarnegar.com)

تمنای یک شهر از شهردار آینده شهریار

اندی مری فیلد و دیوید هاروی در کتاب “حق شهر” به صراحت بیان می کنند این مسئله که چه نوع شهری می‌ خواهیم داشته باشیم را نمی ‌توان از این مسئله که چه نوع مردمی می‌ خواهیم باشیم، در جست ‌و جوی چه نوعی از مناسبات اجتماعی هستیم، چه مناسباتی با طبیعت را می ‌پرورانیم، چه سبک زندگی‌ ای را مطلوب می ‌شماریم، یا به چه ارزش ‌های زیبا شناختی ‌ای باور داریم، جدا ساخت.

از دیگر سو رابرت پارک جامعه شناس شهری معتقد است موفقیت آمیزترین کوشش بشر بر مبنای آرزوهایش برای نوسازی جهانی که در آن زندگی می کند، شهر است.

شهر جهانی است که انسان آفریده اما پس از آن جهانی خواهد بود که انسان محکوم به زندگی در آن است. از این رو انسان با ساختن شهر به گونه ای غیرمستقیم و بدون داشتن آگاهی از ماهیت عمل خویش، خویشتن را باز آفرینی کرده است.

از این منظر “حق شهر” حق تغییر دادن خودمان از راه تغییر شهر است…

من می خواهم چنین استدلال کنم که آزادی ساختن و بازساختن شهرها و (ساختن و باز ساختن) خودمان یکی از با ارزش ترین و در عین حال فراموش شده ترین حقوق بشر است. حال اینکه در ادامه از نگاهی کلی به سلسله مواردی هرچند اندک از زیست پذیری شهری با رویکرد تامین نیازهای شهری که شهرداری شهریار بایستی بدنبال آن باشد اشاره می نمایم:

۱)ایجاد زمین های کوچک ورزشی در محلات از جمله زمین فوتبال، والیبال، بسکتبال و غیره…

و افزایش کیفی و کمی امکانات تفریحی در پارک ها و ایجاد پیست های ورزشی (به گفته شیلر، هنگامی انسان به راستی انسان است که به بازی بپردازد.

انگیزه بازی در دوره رشد کودکان و تکامل آن ها شدید و فشرده است.

بازی در کودکان از غرایز طبیعی محسوب می­ شود و برای رشد متعادل آن ها ضروری است.

از نظر جان لاک، باید به کودکان امکان داد که در هر زمان ممکن، در فضای باز به بازی بپردازند. بازی درمانی از راه­ حل های رفع مشکل و فشارهای عصبی دوران کودکی به حساب می­ آید و از انزوای کودک می کاهد.

“به یاد داشته باشیم” که توجه به کودک و بازی کودکان یک امری ضروری و جهان شمول است.

حضور همیشگی در فضاهای شهری، ماجراجویی و در پی هیجان بودن از اصلی ترین ویژگی های کودکان محسوب می گردد که تعامل با محیط بیرونی یکی از ملاک های مهم در رشد کودک تلقی می شود.)

۲)ایجاد آبنماها و آبشارهای تزیینی و حوض های شهر در فضاهای شهری (آب عنصری ارزنده برای ایجاد نشاط در زندگی شهری است و لذا این امر ایجاد آب نماها را توجیه می کند.

از زمان شروع توسعه فضاهای سبز، آب جزء عناصر منظر ساز شد. هدف: استفاده از موسیقی آب، تلطیف کردن هوای اطراف، منظره جذاب)

۳)دستفروشی در پیاده روها را به عنوان یک سبک از زندگی پذیرا باشیم (دستفروشی چهره شهر را به هم نمی زند بلکه جریان و صدای زندگی را به گوش عابران پیاده می رساند.

بساطشان محلی است برای یک لحظه تعامل و تأمل.

بر اساس اصل ۴۳ قانون اساسی، دولت در قبال فراهم کردن شرایط و امکانات کار برای همه آحاد جامعه تکالیفی دارد و وقتی نمی ‌تواند از عهده تکالیف قانونی خود برآید، افراد خود دست به کار شده و اشتغالزایی می ‌کنند؛

بنابر این چون قادر به دادن حقوق اولیه آنها نیستیم، نمی ‌توانیم برایشان محدودیت ایجاد کنیم. دستفروش فضای کار می‌ خواهد، نه محدودیت!)

۴)احداث، بهسازی و تجهیز فضاهای شهری از جمله:

نقاشی دیواری (ارتقاء کیفیت بصری فضاهای شهری با استفاده از رنگ ها/ شهر شاد و سرزنده با رنگ های شاد)، نقوش برجسته، یادمان و المان از شاخصه های محله ای، پل های گالری و معابر نمایشگاهی، محله آرایی و غیره….

۵)مناسب سازی معابر شهری برای سهولت در تردد معلولین، سالمندان، بانوان، کودکان

(نکته: مناسب سازی شهر تنها مقوله‌ ای فیزیکی نیست، همانطور که معلولیت تنها شامل معلولیت فیزیکی نمی‌ شود.

عواملی دیگر همچون: هویت ‌زدایی/تعلق زدایی/خاطره زدایی از شهر/اغتشاش دید و منظر/انزوا در شهر/فقر شادی/احساس شکاف و تبعیض و غیره… همگی قطعاتی از پازل آشفتگی ذهنی شهروندان هستند که نیازمند توجه اند.)

۶)ایجاد فضاهای شهری جذاب، مطلوب و مکث پذیر و فضاهای اشتراکی عمومی در پیاده روها و خیابان های شهریار جهت انسانی تر کردن و ایجاد بستر محل های ملاقات و تلاقی تعاملات اجتماعی (امروزه تغییر و تحولات اقتصادی و فرهنگی و رشد سریع و روزافزون جمعیت و تکنولوژی، باعث شکل گیری شتابزده فضاهای شهری شده است؛

بنابراین توجه به این امر که زیبایی شهر تاثیرات زیادی بر ابعاد مختلف زندگی بشر خصوصا ارتقای کیفی فضاهای شهری می گذارد، امری اجتناب ناپذیر تلقی می شود.)

۷)ایجاد و بسترسازی جهت مشارکت عمومی در حوزه های مختلف هنری، فرهنگی و غیره…

(امروزه هنر عمومی یکی از عناصر مهم در شهرها محسوب می شود و در زمینه های مختلف و با اهداف متفاوت بروز و ظهور یافته است.

فضای شهری از مهمترین حوزه های نفوذ هنر در شهرهاست که تحت عناوینی چون هنر عمومی و هنر مردمی و هنر مشارکتی خوانده شده است./جین جیکوبز معتقد است شهرها تنها زمانی قابلیت ایجاد چیزی برای همه را دارند، که توسط همه ایجاد شده باشند.)

۸) تعریض پیاده روها و توجه ویژه به مقوله انسان محوری به جای تعریض جاده ها و احداث پل ها و مقوله خودرو محوری (پیاده روهای با کیفیت بالا، مهم ترین جز اولیه احترام به شان انسانی و توجه به اعضای آسیب پذیر جامعه چون فقرا، افراد مسن و کودکان است و وابستگی به خودرو برآیند سبقت فرهنگ تکنولوژی از فرهنگ پایداری و ایمنی است.)

۹) تشکیل و توجه به تشکل های مردم نهاد

(در کشور انگلستان هر طرحی در راستای توسعه شهری پیشنهاد شود ابتدا توسط مشاوران بررسی خواهد شد و سپس به رای گیری گذاشته شده و بایستی ۸۵ درصد آرای نهادهای مردمی و یا همان NGO ها را بگیرد تا به اجرا در آید.

این در حالی است که ارتباط گروه های مردم نهاد در شهریار با مدیریت شهری و تصمیم گیران شهر در حوزه طرح و برنامه و یا هر موضوع دیگری در نازل ترین شکل ممکن است. برای درک هرچه بهتر از عقب ماندگی شهر شهریار از شهرهای دنیا به یک مثال اکتفا می نمایم.

اگر روزی شهرداری شهریار تصمیم به فعال کردن واحد زیباسازی شهری خود در شاخه ی بهسازی بدنه های شهری و پیرایش زوائد جداره های ساختمان ها بگیرد دقیقا نقطه آغازین ۱۱۰ سال پیش شهرهای کشورهای غربی در این موضوع را آغاز خواهد نمود.

اقدامات ما در راستای توسعه شهری در دنیا منسوخ شده و برای توسعه نیازمند تغییر نگرش مدیران شهری هستیم.)

۱۰) ایجاد زیست شبانه

(باتوجه به اینکه شهرهای امروزی تبدیل به مکان هایی شبانه روزی شده اند، ضرورت توجه به کیفیت محیط شبانه امری بدیهی است. منظر شبانه به عنوان جزیی جدا نشدنی از فضاهای شهری باید به طور همزمان با سایر بخش ها مورد طراحی قرار گیرد.

وجود زندگی شبانه پویا و سرزنده بالاخص در مراکز شهری یکی از ویژگی ‌های بارز شهرهای موفق دنیاست که تاکنون در شهرهای ایران برنامه راهبردی برای ساماندهی آن تهیه و تدوین نشده است.

نورپردازی بناهای واجد ارزش شهری که به لحاظ عملکردی تا ساعاتی از شب مورد استفاده شهروندان قرار می‌ گیرند یا به عنوان یک اثر هنری و معماری دارای سبک خاص می تواند موجب ارتقای هویت شبانه شهر، افزایش امنیت اجتماعی با حضور مردم در فضاهای شهری، ارتقای سطح گردشگری شبانه، بهبود نورپردازی شبانه شهر، از بین بردن آلودگی‌ های نور و همچنین کمک به اقتصاد پایدار شهری نماید.)

🙏 پروردگارا، درهای نعمات الهی و امروزی را بر روی شهر ما بگشای. #آمین

نگارنده:
✍️ #مرتضیسلطانییار
شهرساز/معمار/فعال اجتماعی
#شهروند_امیریه
۰۱/دی ماه/۱۳۹۸