خطر بیخ گوش شهریار؟! گزارش های حاکی از بین رفتن لحظه ای استان تهران خطر بیخ گوش شهریار؟! زلزله های پی در پی استان تهران و دلهره های مردم! به گزارش شهریار نگار زمین لرزه ای به بزرگی ۳.۱ ریشتر در عمق ۱۱ کیلومتری زمین در شرق تهران و حوالی فیروز کوه را لرزاند.این واقعه […]
خطر بیخ گوش شهریار؟!
گزارش های حاکی از بین رفتن لحظه ای استان تهران
به گزارش شهریار نگار زمین لرزه ای به بزرگی ۳.۱ ریشتر در عمق ۱۱ کیلومتری زمین در شرق تهران و حوالی فیروز کوه را لرزاند.این واقعه در ساعت ۲۰:۴۷ پنجشنبه شب تاریخ ۱۳۹۹/۱۰/۴ رخ داد .این یعنی گوشزد خطر قطعی شهرستان های استان تهران به ویزه شهرستان شهریار!
شهرستان شهریار با جمعیت حدودا ۷۵۰ هزار نفر دوازدهمین شهرستان پرجمعیت ایران است .این بدان معناست که شهریار از بسیاری استان های کشور همچون ایلام، سمنان و…پرجمعیت تر است . این سخن مهم را باید بدانیم که استان تهران بزرگترین گسلها یا چین خوردگی صفحات ایران را داراست .گسل ری ، گسل مشا و گسل اشتهارد اصلی ترین آنهاست .شهرستان شهریار با این بعد جمعیتی در میان این سه گسل عظیم که هرکدام توانایی ایجاد لرزه هایی باقدرت ۷ الی ۸ ریشتر هستند گرفتار است و امکان وقوع زمین لرزه در شهریار وجود دارد.
زلزله باقدرت ۵.۲ ریشتری شهریار اما برای اولین بار اتفاق نمی افتد چنانکه در سال ۱۹۶۷ نیز در این منطقه به سبب همین گسل زلزله ۷ ریشتری را تحربه کرده ایم که دارای تلفات بسیار زیادی است .اما نکته بسیار مهم مقایسه لرزشه های گسل ماهدشت با گسل ها و لرزشهای مختلف در دنیاست .به صورت تجربی و تحقیقاتی و نه بصورت علمی پس از لرزش گسلهایی به مانند گسل میانی ماهدشت به فاصله دوهفته الی ۳ ماه زلزله ای با توانایی لرزش گسل های اصلی با احتمال ۶۰ درصد خواهیم داشت .از نمونه های آن مثال ها می توان زلزله پرو و ترکیه را نام برد .بنابرلرزش در گسل های میانی به مانند گسل ماهدشت تا حدودی میتواند به ایحاد انگیزه برای لرزش های بزرگتر در گسل های بزرگ کمک کند .اگرچه این محتوا از لحاظ علمی تایید نمی شود اما تجربه زلزله های مختلف دنیا این مهم را به ما گوشزد میکند.
در صورت به وقوع پیوستن زلزله ای بزرگتر از ۷ ریشتر تمامی سطح شهرستان در معرض خطر بسیار جدی است اما باید به این مهم توجه داشت که مناطقی نظیر غرب بخش وحیدیه و روستا های اطراف کوه تخت رستم به مراتب خطر بیشتری را حس خواهند کرد و این امر زمانی نمایان میشود که زلزله های کوچک ۱.۵ الی ۲ ریشتری اخیر در این منطقه را شاهد هستیم . دلیل این لرزش های کوچک واقع شدن این ناحیه ویژه در مرز گسل های میانی ماهدشت و رباط کریم است .این موضوع توجه جدی ساکنین این منطقه و مسئولین ذی ربط را به این حوزه نشان می دهد .
زمان تصویب و تایید طرح شهر جدید اندیشه به عنوان یکی از شهر های جدید کلانشهر تهران به هیچ عنوان به مسائل پایداری شهر توجه نکرده و فقط به صرف تخلیه ازدیاد جمعیت تهران بزرگ آنرا طراحی کرده اند .علاوه برانگلی بار آمدن شهر جدید اندیشه (وابسته به شهر های بزرگ اطراف از لحاظ اشتغال ،اقتصاد و …) این شهر در میان گسلها گرفتار است به طوری که علاوه بر این مسائل به بافت زمین شناختی و آزمایش خاک منطقه نیز توجه نکرده و پس از مدتها که طرح اولیه به تراکم کم بوده به ازدیاد تراکم اقدام شده و فشار به لایه های کم استقامت زیرین (ناشی از برداشت بی رویه آب منطقه) آمده است .
علاوه بر موضوعات مهم فوق این را باید بدانیم که در منطقه ای به اشتباه زندگی میکنیم که احتمال لرزش های ناگهانی در آن بسیار زیاد است و آمادگی لازم و داشتن فرهنگ برخورد مناسب در زمان اتفاق آن شرط پیروزی در جنگ با زلزله است .
آموزش شهروندان از مهمترین مسئولیت های مسئولان مرتبط است که هرچه سریعتر برای بقای شهروندان باید روی دهد.
به امید روزی که تمامی مردم شهرستان شهریار آمادگی لازم برای مقابله با زلزله را داشته باشند .
قسمت اول :
شهرستان شهریار در منتهی الیه ضلع جنوبی سلسله جبال البرز مرکزی قراردارد.منطقه البرز قسمتی ازکمربندی کهزائی آلپ- هیمالیا می باشد که ازفعال ترین کمربندهای زلزله خیزی جهان است که قرار گرفتن شهریار در این کمربند احتمال وقوع زلزله در شهریار را افزایش میدهد.
البرز دارای پوسته ی شدیداً خرد شده بوده ودردوران های مختلف زمین شناسی، شاهد فعالیت کهزایی عمده بوده است.عوارض ناشی از ادامه ی این حرکت ، تعداد زیادی گسل جوان وپرتکاپو ایجاد کرده است .جنبش های سریع طبقات زمین درامتداد این گسستگی ها ، توام با زمین لرزه های بزرگ می باشد که هرچند سال یکبار، اتفاق می افتاد وتلفات وخسارات زیادی بر جای می گذارد.
با توجه به وجود گسل های بزرگی مانند گسل بزرگ شمال تهران وگسل های ری( شمال ری- جنوب ری وکهریزک) در نزدیکی شهریار ، درداخل این شهرستان نیز، گسل های بزرگی وجود دارد نظیر گسل رباط کریم که ۱۶ کیلومتر آن از شهریار می گذرد.گسل لرزه زایی با طول ۱۳ کیلومتر ، گسل کردان ، زون گسلی و چند شاخه که فاصله کمی ازگسل کهریزک دارند.لرزه های ثبت شده دراین محدوده ، نیز اگرچه چندان بزرگ نمی باشند ، اما نشان دهنده ی فعال بودن منطقه ازنظر زمین ساختی وجنبا بودن گسل های آن می باشد .از آنجا که کانون یابی زمین لرزه ها دارای خطایی درحدود بیست کیلومتر می باشد نمی توان اطمینان حاصل نمود که ، کانون هیچ یک از زلزله های بزرگی که در درازنای تاریخ اتفاق افتاده در این شهرستان نبوده است و هر آن احتمتال وقوع زلزله در شهریار وجود دارد.
الف : گسل های اطراف شهریار:
۱-راندگی شمال تهران ، فاصله این گسل از شهریار۱۲کیلومتراست
۲-گسل پورکان فاصله راندگی ازشهریار ۱۹ کیلومتر
۳-گسل کهریزک ( فاصله ازشهریار۱۹کیلومتر)
۴-گسل جنوب ری(فاصله ازشهریار ۲۱ کلومتر)
۵-گسل نیاوران( تقریبا۳۰کیلومتر)
۶-گسل داودیه ( ۴۲کیلومتر)
۷-گسل طالقان(۵۰کیلومتر)
۸- گسل آراد( تقریبا ۲۸کیلومتر)
۹-گسل فشاری مشا- قشم(۴۲ کیلومتر)
۱۰-گسل اشتهارد (حدود ۱۴ کیلومتر)
ب: گسل های شهرستان شهریار
منطقه شهریار علاوه برگسل های بزرگی که در پیرامون خود دارد ، دارای چندین گسل اصلی و فرعی نیز می باشد.هرچند تاکنون نامی برای گسل های شهریار گذاشته نشده ، بنابراین با نام مکانی که نزدیک آنها است معرفی خواهند شد.
ب-۱:گسل های اصلی و لرزه زا( بیش از۱۰ کیلومتر)
۱-گسل رباط کریم ، این گسل را ۱۰۰کیلومترمعرفی و گسل معکوس احتمالی ازروستای قبچاق ملارد شروع و۱۶ کیلومتر آن از شهریار می گذرد
۲-گسل جنوب جارو ، این گسل ۲۳ کیلومتر است که قسمتی از آن دراخترآباد ملارد قرار دارد
۳-گسل اصلی به طول سیزده کیلومتر.این گسل ازنزدیکی مرکز شهریار ، ازویره، قاسم آباد وهمدانک می گذردودرجنوب شهریار به رباط کریم می رسد وفاصله خیلی کمی از انتهای گسل کهریزک که از اسلام شهر می گذرد دارد.
ب-۲:گسل های متوسط
گسل کردان که ازقشلاق می گذرد، گسل اصلی چند شاخه که بطور تقریبی ۸ کیلومتر از اسکمان ، الورد و دهشاد می گذرد، گسل اصلی بطول هفت کیلومتر که ازشاهد شهر ، روستای رامین و ازنزدیکی شهرک نور عبور می کند. اصل این گسل از غرب شهریار شروع شده وازشرق به غرب دوشاخه شده و شاخه ای از آن به طول ۵ کیلومتر از روستای قره ترپاق دهستان اختر آباد می گذرد.
با توضیحات پیش گفت میتوان پیش بینی نمود شهریار پتانسیل قرار گرفتن در کانون زلزله ای بزرگ را داشته و امکان وقوع زلزله در شهریار دور از ذهن نیست و لذا مدیران و متولیان مدیریت بحران باید تمهیدات لازم را در خصوص وقوع احتمالی آن در نظر داشته باشند.
احمد فرجی
مطالب مرتبط :
با توجه به گسل های موجود در استان تهران اعم از … گسل مشا، گسل اشتهارد، گسل ری شهرستان شهریار محاصره شده در بین این گسل ها است و کمینی لحظه ای زمین لرزه عظیم وجود دارد.
در صورت به وقوع پیوستن زلزله ای بزرگتر از ۷ ریشتر تمامی سطح شهرستان در معرض خطر بسیار جدی است اما باید به این مهم توجه داشت که مناطقی نظیر غرب بخش وحیدیه و روستا های اطراف کوه تخت رستم به مراتب خطر بیشتری را حس خواهند کرد
این امر زمانی نمایان میشود که زلزله های کوچک ۱.۵ الی ۲ ریشتری اخیر در این منطقه را شاهد هستیم . دلیل این لرزش های کوچک واقع شدن این ناحیه ویژه در مرز گسل های میانی ماهدشت و رباط کریم است .
این موضوع توجه جدی ساکنین این منطقه و مسئولین ذی ربط را به این حوزه نشان می دهد .
مسلما تنها راه جلوگیری از این بلای طبیعی رعایت اصول ساختمان سازی و نکات ایمنی است ..
اکنون با توجه به برخی از این نکات ذیل میتوانیم تا حدودی شهریار خود را از خسارات زیاد در امان نگه داریم:
آسیب پذیری منزل خود را در برابر زلزله برآورد نمایید .
آتش سوزی ناشی از زلزله، می تواند در اثر شکستگی لوله های روغن و گاز و یا جدایی اتصالات آنها اتفاق بیفتد.
ب باید گرم کن و سایر تجهیزات نفت سوز و گازسوز را محکم در جایشان ببندید و در صورت امکان از اتصالات انعطاف پذیر استفاده کنید.
شما باید اشیای سنگین مانند کتابخانه ها، گل های آویز و چراغ ها را در جای خود محکم کنید…
در امر ساخت و ساز و همچنین بازسازی ساختمان های قدیمی، برای کاهش خطرات زلزله باید بر اساس آیین نامه های ساختمانی عمل نمایید.
کیف حاوی وسایل ضروری را در مکانی مطمئن که دسترسی به آن آسان باشد، قرار دهید و محل نگهداری آن را به سایر اعضای خانواده نیز اطلاع دهید.
از پنجره ها و کمدهای بلند و همچنین اشیایی که ممکن است بر روی شما سقوط کنند، دور شوید.
در زیر میز ناهارخوری یا میز تحریر و یا تخت خواب پناه بگیرید و چنانچه در اثر زلزله حرکت کردند، پایه های آنها را با دستانتان محکم بگیرید.
در کنج دیوارها پناه بگیرید و در حالی که سر خود را با بازوهایتان گرفته اید، حرکت کنید.
از پله ها یا آسانسور استفاده نکنید.